WHEN GOD WAS A WOMAN / MERLIN STONE

Περιεκτικό, σχετικά εύκολο στην ανάγνωση (για ξενόγλωσσο και με βάση πάντα τα δικά μου δεδομένα) και με πάρα πάρα πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία για την ζωή και τις θρησκευτικές συνήθειες λαών, τους οποίους έχουμε ταυτίσει με πολύ συγκεκριμένες απόψεις και πρότυπα (πατριαρχικές κοινωνίες, ανδροκρατούμενες, αρσενικοί Θεοί, υποτίμηση της γυναικείας φύσης κλπ).
Αναφορικά με την περιοχή της Μέσης ανατολής, στην οποία και εκτενώς αναφέρεται η συγγραφέας, η λατρεία της Μεγάλης Θεάς ( του θηλυκού στοιχείου γενικότερα), αποτελούσε τον ακρογωνιαίο λίθο πάνω στον οποίο στηριζόταν η δομή των κοινωνιών. Ένα στοιχείο το οποίο έρχεται, συνειδητά και υποσυνείδητα, σε σύγκρουση με όλα όσα έχουμε μάθει έως τώρα για τις θρησκευτικές καταβολές των λαών των συγκεκριμένων περιοχών.
Γίνεται μια ιστορική αναδρομή, ξεκινώντας πολύ πριν την κάθοδο των λεγόμενων Ινδοευρωπαϊκών φυλών προς τον Νότο, παρουσιάζοντας την εξέχουσα σημασία και θέση που κατείχε το θηλυκό στοιχείο, τόσο στην θρησκευτική, όσο και στην καθημερινή ζωή των λαών της Μεσοποταμίας, της Αιγύπτου (γίνονται αναφορές ακόμα και για την Κρήτη).
Το σενάριο της αμαρτωλής, πρωτόπλαστης Εύας που παρέσυρε τον Αδάμ και εξόρισε με την πράξη της αυτή τον Άνθρωπο από τον παράδεισο, δεν συναντιέται ούτε σαν υποψία και οι δομές των κοινωνιών στηρίζονται στην εξέχουσα θέση που κατέχει η Γυναίκα μέσα σε αυτές.
Έχει τον ρόλο της Μητέρας της Ανθρωπότητας, της Μεγάλης Θεάς και της ζωογόνου δυνάμεως που, χωρίς αυτήν, το δώρο της ζωής δεν θα γινόταν ποτέ πράξη. Είναι χαρακτηριστικά τα παραδείγματα που αναφέρονται στο πόσο σημαντική ήταν η γέννηση ενός ανθρώπου από μια γυναίκα, χωρίς να εξετάζεται η συμβολή του αρσενικού στην όλη διαδικασία.
Γυναικείες θεότητες, ιέρειες, μάνες, γυναίκες και κόρες.... μητριαρχικές κοινωνίες με απόδοση ιερών χαρακτηριστικών σε κάθετι θηλυκό και αποθέωση όλων των αντίστοιχων χαρακτηριστικών τους: σεβασμός, πραότητα, τρυφερότητα και ζωή.
Πράξεις και καταστάσεις που σήμερα θεωρούνται ρυπαρές και αμαρτωλές, απολάμβαναν την πραγματική σημασία και αξία που εμπεριέχουν..... και όλα αυτά, μερικές χιλιάδες χρόνια πίσω στο παρελθόν.....
Μέχρι και την στιγμή που η κάθοδος των φυλών του Βορρά, έφερε μαζί της τις δικές της παραδόσεις, αξίες και ηθικά πρότυπα. Η γυναίκα καταποντίστηκε, τα ιερά των θεοτήτων καταστράφηκαν, ολόκληροι λαοί σφαγιάστηκαν και η δαιμονοποίηση του Θηλυκού στοιχείου που ξεκίνησε τότε, κρατάει μέχρι και τις μέρες μας.

ΜΟΜΠΥ ΝΤΙΚ ή Η ΦΑΛΑΙΝΑ / ΧΕΡΜΑΝ ΜΕΛΒΙΛ

Ογκώδες βιβλίο, όπως και το θέμα του.
Αρκετά πλούσια πηγή πληροφοριών για την φαλαινοθηρία και τις ίδιες τις φάλαινες από πρώτο χέρι, διά στόματος Ισμαήλ, του ναυτικού - φαλαινοθήρα, ο οποίος αφηγείται και τις περιπέτειες του Πίκουοντ.
Υπάρχουν σημεία στο βιβλίο, όπου οι περιγραφές των θηλαστικών αλλά και του επαγγέλματος του φαλαινοθήρα είναι τόσο ζωντανές, που θαρρείς ότι βρίσκεσαι εκεί, μαζί τους, πάνω στο Πίκουοντ και τις βάρκες του, κυνηγώντας σπερμοφάλαινες.
 Το Πίκουοντ είναι το καράβι του καπετάνιου Αχαάβ, με το οποίο ο Ισμαήλ σαλπάρει για μακρινές θάλασσες και για παράξενες εμπειρίες (τόσο παράξενες που, μάλλον ούτε ο ίδιος θα μπορούσε να φανταστεί).
Η ιστορία μας εξελίσσεται μαζί με το ταξίδι του καπετάν Αχαάβ και του πληρώματός του. Μια ιδιαίτερη ομάδα, ένα πραγματικό μωσαϊκό ανθρώπων, καταβολών, πίστης, θρησκείας και χαρακτήρα.
Ένα συνωθήλευμα συμπεριφορών και σκέψεων, με μια όμως κοινή συνισταμένη: τον Μόμπυ Ντικ. Την τεράστια σε μέγεθος λευκή φάλαινα, η οποία σε προηγούμενη συνάντησή της με τον καπετάνιο Αχαάβ, ακρωτησίασε το πόδι του αφήνωντάς τον σακατεμένο σε κορμί και μυαλό.
Ο μοναδικός σκοπός στην ζωή του καπετάνιου από εκείνο το συμβάν και μετά, είναι η εκδίκηση. Ζει και αναπνέει για την στιγμή που θα ξανασυναντηθεί με την φάλαινα, προκειμένου να την σκοτώσει, ανεξάρτητα με το τίμημα.
Ένα τίμημα που εκτός από τον ίδιο, θα το πληρώσουν όλοι, δίκαιοι και άδικοι, αθώοι και ένοχοι, ανεξάρτητα με τον σκοπό της ζωής τους και με το αν συμφωνούν ή όχι, με την εμμονή του Αχαάβ.
Παρατηρούμε την μάχη που δίνει το ανθρώπινο μυαλό και η ανθρώπινη ψυχή απέναντι στους δαίμονες της εκδίκησης και της εμμονής. Ο Αχαάβ, στην συγκεκριμένη περίπτωση, έχει ολοκληρωτικά παραδοθεί και παραδώσει την ζωή του θυσία, σε έναν βωμό μάχης, αίματος και θανάτου. Ο ακρωτηριασμός του δεν τον μαλακώνει, δεν του επιτρέπει να αντιμετωπίσει την ζωή με διαφορετική προοπτική, ακόμα και η ίδια του η οικογένεια μπαίνει σε δεύτερη μοίρα, παρόλο που υπάρχουν κάποιες στιγμές αδυναμίας και νοσταλγίας.
Στην συμπεριφορά του αυτή, αδυνατούν να αντισταθούν τα μέλη του πληρώματος και παρασύρονται, θέλοντας και μη, στην άβυσσο του Μόμπυ Ντικ. Άνθρωποι, οι οποίοι παλεύουν με τους ωκεανούς και με τα τέρατά τους για ένα κομμάτι ψωμί, γίνονται βορρά, όχι της σπερμοφάλαινας στην πραγματικότητα, αλλά στην εκδικητική μανία του καπετάνιου, ο οποίος υποτίθεται ότι θα τους οδηγούσε σε πλούσια νερά, προκειμένου να απολαύσουν, έστω και για λίγο, τις στιγμές ηρεμίας και γαλήνης επάνω στην στεριά. Αντί για αυτό, θα καταλήξουν όλοι, πλην του Ισμαήλ, στον βυθό της θάλασσας παρέα με τον Αχαάβ και τις εμμονές του.